قلب تپنده یا مغز متفکر از صفاتی هستند، که به چیپست‌ها نسبت به داده می‌شوند؛ بالابردن چیپست‌ها تا حد یک ارگان حیاتی در بدن به خودی خود، اهمیت این قسمت از گوشی‌های هوشمند را به ما معرفی می‌کنند. انتخاب یک گوشی با توجه به چیپست، گاها با توجه به مواردی خیلی سخت به نظر نمی‌رسد، اما کار زمانی سخت می‌شوند که شما اطلاعات زیادی درمورد چیپست‌ها ندارید و یا یک گوشی با ۲ چیپست عرضه شده.
به هر طریق، اگر روند فعالیت گوشی‌های هوشمند اندرویدی را دنبال کرده باشید، قطعا می‌دانید که امروزه ۲ شرکت سامسونگ و کوالکام بهترین چیپست‌ها را تولید می‌کنند؛ یکی با نام اگزینوس و دیگری با نام اسنپدراگون. در برخی از گوشی‌ها و کلا بازه‌های قیمتی متوسط به بالا، اغلب باید یکی از این ۲ شرکت را انتخاب کنید. البته تمام چیپست‌های موجود در بازار فقط به این دو مورد ختم نمی‌شود. چیپست‌های دیگری همانند کایرین و مدیاتک وجود دارند که حتما نامشان برای شما آشنا است.
البته قابل ذکر است که برخی از پردازنده‌ها به صورت اختصاصی برای برخی برندها توسعه داده می‌شوند. مثلا برخلاف اسنپدراگون که آن را همراه تقریبا تمامی برندهای گوشی‌های هوشمند می‌بینیم، پردازنده‌های اگزینوس فقط در گوشی‌های شرکت تولیدکننده یعنی سامسونگ قابل یافت هستند و در جایی دیگر آنها را مشاهده نمی‌کنیم. از این جهت، شما در انتخاب گوشی‌هایی به غیر از گوشی‌های سامسونگ مشکل چندانی نخواهید داشت.
با این همه، شناخت تفاوت‌های میان پردازنده‌های مورد بحث باعث می‌شود تا شما برای خرید گوشی مورد نظر خود راه ساده‌تری را طی کنید و از طرفی دیگر بهترین گوشی موجود را برای خود انتخاب نمایید؛ اما پیش از هر چیزی شناخت تفاوت میان پردازنده‌ها ابتدا نیاز به شناخت کلی‌ای از تمامی چیپست‌ها دارد.
محتوا
- 1 بخش‌های مختلف یک چیپست
- 2 پردازنده اسنپدراگون
- 3 پردازنده اگزینوس
- 4 پردازنده مدیاتک
- 5 پردازنده کایرین
- 6 مقایسه بین چیپست‌های مختلف با چیپست اسنپدراگون
- 7 تفاوت اسنپدراگون Snapdragon و اگزینوس exynos
- 8 مقایسه چیپست‌های میان‌رده‌ای اسمارتفون‌های A53 5G و A73 5G
- 9 تقابل پرچم‌داران اگزینوس و اسنپدراگون در S22 Ultra 5G
- 10 سوالات متداول
بخش‌های مختلف یک چیپست
- CPU: در اصل، این بخش مهمترین عضو یک چیپست است و اکثر پردازش‌ها در این بخش انجام می‌شوند، همانطور که در کامپیوترها CPU مهمترین نقش را بر عهده دارد.
- GPU: از اسم این بخش نیز می‌توانید عمل آن را حدس بزنید. مانند کامپیوترها GPU در اینجا نیز امور پردازش گرافیکی را بر عهده می‌گیرد.
- ISP: این بخش در اصل اطلاعاتی که دوربین از محیط دریافت می‌کند را کدشکنی و سپس به عکس تبدیل می‌نماید؛ البته بحث ما درمورد چیپست‌های مد نظر آنقدر حرفه‌ای و اساسی نخواهد بود. پس از پرداختن به این مورد، صرف نظر می‌کنیم.
- مودم‌ها: در این مبحث تفاوت نسبتا زیادی میان چیپست‌ها وجود دارد، چراکه بنا بر برخی از گزارش‌ها، مثلا شرکت سامسونگ به دلیل منطقه‌ها و ارتباط آنها با باندهای اینترنت در پردازنده‌های سری‌های پرچمدار خود تفاوت می‌گذارد. البته لازم به ذکر است که سامسونگ پردازنده‌های اسنپدراگون را تنها و تنها در محصولات آمریکای شمالی و کره جنوبی لحاظ می‌کند، زیرا کوالکام طی قراردادی سامسونگ را مجبور به این کار کرده.
پردازنده اسنپدراگون
چیپست اسنپدراگون محصول یک کمپانی آمریکایی، به نام کوالکام است. حتما در پرس و جوهایی که در بازار برای خرید گوشی هوشمند داشته‌اید، متوجه شدید که معمولا چیپست‌های اسنپدراگون برای گوشی‌های گران‌قیمت بکار گرفته می‌شوند؛ البته مدل‌های ارزان‌تر این چیپست هم تولید می‌شوند. چیپست‌های اسنپدراگون به استثنای مدل اسنپدراگون 801، مشکل تولید گرما ندارند. کوالکام برای چیپست‌های اسنپدراگون، از تکنولوژی Heterogeneous Computing یا به فارسی پردازش نامتقارن استفاده می‌کند. پردازش متقارن به این معنا است که واحدهای مختلف یک پردازنده به صورت مستقل از یکدیگر کاز می‌کنند. به عنوان مثال در حالی که بخش ISP اطلاعات دریافتی از دوربین را به کدهای دیجیتال عکس و فیلم تبدیل می‌کند، واحد CPU به طور کاملا مستقل به عمل دیگری مشغول است. این مورد در رابطه با پردازشگرهای دیگر صدق نمی‌کند؛ مثلا در چیپست مدیاتک، واحدهای GPU و CPU با همکاری هم پردازش عکس را انجام می‌دهند. نتیجه این نوع پردازش بدون شک افزایش مصرف باتری است.
تفاوت دیگر چیپست‌های اسنپدراگون با بقیه مربوط به نوع پردازنده گرافیکی است. کوالکام برای مدل‌های مختلف اسنپدراگون از پردازنده گرافیکی اختصاصی خود یعنی Adreno استفاده می‌کند. در حالی که سایر پردازنده‌ها از پردازنده گرافیکی Mali بهره می‌برند. در مقایسه این دو GPU قطعا می‌توان گفت که Adreno تواناتر است و عملکرد بهتری دارد.
پردازنده اگزینوس
همان گونه که اشاره شد، چیپست‌های اگزینوس اکثرا در موبایل‌ها و تبلت‌های تولید شده توسط برند سامسونگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته ناگفته نماند که در تعدادی از محصولات موتورولا و میزو نیز این چیپست مشاهده شده است. درست است که تقریبا تا به امروز اسنپدراگون صدرنشین بوده، اما در سال‌‌های پیش برخی از مدل‌های اگزینوس در جدیدترین نسل خود عملکرد نشان داده‌اند، به گونه‌ای که می‌توان آنها را رقیب سرسختی برای اسنپدراگون دانست.
پردازنده مدیاتک
مدیاتک یک کمپانی تایوانی است که هدفش تولید چیپست‌های موبایل با قیمت ارزان‌تر است. به همین علت تولیدکننده گوشی‌های ارزان قیمت مخصوصا برندهای چینی به این پردازنده‌ها علاقه زیادی دارند. درست است که چیپست‌های مدیاتک معمولا بیشترین تعداد هسته را دارند، اما این نکته مثبت با توجه به اینکه چیپست‌های این برند گرمای زیادی در حالت چندبرنامگی تولید می‌کنند و مصرف باتری زیادی دارند، زیاد به چشم نمی‌آید. متاسفانه این مشکلات به همراه مشکل بروزرسانی اپلیکشن‌ها که بعدا سخت‌افزار قوی‌تری را طلب خواهند کرد، باعث می‌شوند که عمر پردازنده‌های مدیاتک کوتاه باشد.
پردازنده کایرین
چیپست‌های کایرین محصولی از کمپانی هواوی هستند که مهمترین نقطه قوتشان مصرف باتری پایین آنها است. خوشبختانه عملکرد کایرین از بسیاری از چیپست‌های دیگر بهتر است و به این مسئله باعث شده که بتواند وارد رقابت نفسگیر با سایر برندها شود. البته قابل ذکر است که با توجه به بنچمارک‌ها، این پرچمدار هواوی، در کلاس ۵ نانومتری‌ها ضعیف‌تر از محصولات دیگر کمپانی‌ها مانند کوالکام و سامسونگ است، اما این تفاوت آنقدر زیاد نیست که قابل توجه باشد. چیپست‌های کایرین چیپست‌های اختصاصی هواوی هستند و تا به امروز فقط در گوشی‌ها و تبلت‌های تولید شده توسط هواوی و آنر مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
مقایسه بین چیپست‌های مختلف با چیپست اسنپدراگون
قبل از ادامه مطلب لازم به ذکر است که برترین پردازنده‌های هر برند در این مقایسه با هم مقایسه شده‌اند.
| امتیاز نقد و بررسی توسط وبسایت NANO | عمر باتری | بازدهی در حالت گیمینگ | بازدهی CPU | |
|---|---|---|---|---|
| 90 درصد | 94 درصد | 92 درصد | 85 درصد | Snapdragon 888 |
| 82 درصد | 89 درصد | 94 درصد | 81 درصد | Exynos 2100 |
| 69 درصد | 78 درصد | 68 درصد | 63 درصد | Dimensity 1000 Plus |
| 85 درصد | 89 درصد | 84 درصد | 82 درصد | Kirin 9000 |
با توجه اینکه در ساله‌های اخیر کمپانی هواوی براثر تحریم و محدود شدن برخی از قابلیت‌هایی که ارائه می‌داد، طرفدارانش در کشور کمتر شده و بازار گوشی‌های هواوی تقریبا به دست شیائومی افتاده و همچنین پردازنده Kirin 9000 پردازنده اختصاصی هواوی است و در هیچ برند دیگری بکار گرفته نشده، در ادامه صحبت از پرداختن به این چیپست خودداری می‌کنیم. همچنین براساس آنچه در جدول بالا مشاهده می‌کنید چیپست‌های مدیاتک آنچنان حرفی برای گفتن ندارند. پس در ادامه مطلب به بررسی دو گوشی میان رده و دو گوشی پرچمدار از چیپست‌های اسنپدراگون و اگزینوس خواهیم پرداخت تا معیاری باشد برای کسانی که قصد خرید گوشی هوشمند دارند.
تفاوت اسنپدراگون Snapdragon و اگزینوس exynos
یکی از مهمترین تفاوت‌هایی که میان این دو سری از پردازنده‌ها دیده می‌شود، مربوط به همان GPU یا پردازنده گرافیکی است، که پیش‌تر به معرفی کوتاه آن پرداختیم. اسنپدراگون‌ها از پردازنده‌های Adreno استفاده می‌کنند، که عملکردی بسیار فوق‌العاده دارند و سریع هستند.
در برابر چیپست‌های اسنپدراگون، چیپ‌های اگزینوس سامسونگ دارای پردازنده‌های گرافیکی Mali هستند، که از نظر عملکرد در سطح پایین‌ترین نسبت به Adreno قرار می‌گیرند؛ به سبب همین تفاوت که شاید جزئی هم به نظر برسد، پردازنده‌های اسنپدراگون در زمینه بازسازی رابط‌های کاربری و همچنین پردازش گرافیکی بازی‌های موبایلی خیلی بهتر هستند.
از طرفی دیگر، این چیپست‌ها در زمینه طراحی هسته‌ها و همچنین اورکلاک بسیار با یکدیگر تفاوت دارند. درمورد چیپست‌های میان‌رده‌ای هرچند که بحث پردازنده‌های گرافیکی بسیار داغ است، اما درمورد هسته‌ها و اورکلا تفاوت چندانی نداریم، ولی زمانی که بحث به پردازنده‌های رده‌بالا می‌رسد، اوضاع کمی متفاوت می‌شود.
گفتنی است، که کوالکام به ماجراجویی علاقه زیادی دارد و به دیدن پردازنده‌های خود در راس جدول نیز همینطور. عملکرد اسنپدراگون با هسته‌های Kryo خود هم در زمینه ساختار هسته‌ها و هم در زمینه اورکلاک به مراتب بهتر از چیپست‌های سامسونگ است و به این سبب بعضا سرعت پردازش این پردازنده‌ها بالاتر به نظر می‌رسد.
با اینکه می‌توان چیپست‌های اسنپدراگون را تقریبا در تمامی زمینه‌ها نسبت به پردازنده‌های اگزینوس ارجح دانست، اما سامسونگ به دلیل اینکه یک شرکت بسیار گسترده است و نمی‌خواهد زیر بار خرید از دیگر شرکت‌ها بروید، همچنان بر تولید چیپست‌های اگزینوس و سوار کردن آنها بر روی گوشی‌های هوشمند خود پافشاری می‌کند.
البته بهتر است، بی‌مهری نکنیم و این را نیز به شما بگوییم، که پردازنده‌های اگزینوس سرعت رم بیش‌تری دارند و در این زمینه سربلند هستند؛ این به آن معنا نیست، که چیپست‌های اسنپدراگون سرعت رم پایینی دارند، بلکه تنها سرعت چیپست‌های اگزینوس بیش‌تر است.
به نظر می‌رسد، که سرعت رم بیش‌تر چیپست‌های اگزینوس باعث می‌شود تا این چیپست‌ها در زمینه باز کردن برنامه‌ها و جابه‌جا شدن میان آنها بهتر عمل کنند، اما همانطور که گفتیم به دلیل برتری چیپست‌های اسنپدراگون در زمینه‌های هسته‌ها و پردازنده گرافیکی در خود بازی‌ها و برنامه‌ها، این چیپست‌ها عملکرد بهتری دارند.
مقایسه چیپست‌های میان‌رده‌ای اسمارتفون‌های A53 5G و A73 5G
سامسونگ گلکسی A53 5G و A73 5G دو محصول متاخر سامسونگ با قیمت‌هایی تقریبا برابر هستند، که یکی پردازنده اگزینوس را حمل می‌کند و دیگری اسنپدراگون. A73 دارای پردازنده Snapdragon 778G 5G است و A53 نیز با چیپست Exynos 1280 می‌آید؛ هدف از مقایسه میان این ۲ پردازنده آشنایی بیش‌تر شما با حد فاصله میان ۲ سری چیپست در گوشی‌های میان‌رده‌ای است.
خوشبختانه هر ۲ اسمارتفون فوق الذکر با قابلیت پشتیبانی از فناوری نسل پنجم دیده می‌شوند و این در حالی است، که مودم پردازنده اگزینوس، امواج بیش‌تری من جمله mmWave را پشتیبانی می‌کند در حالی که چپست اسنپدراگون بدون پشتیبانی از mmWave بر روی A73 سوار شده.
با اینکه در زمینه ارتباطات، چیپست اگزینوس خیلی خوب ظاهر شده اما زمانی که بحث به عملکرد کلی می‌رسد، معادله تغییر می‌کند. عملکرد گیمینگ اسنپدراگون در اینجا با اختلاف زیادی از اگزینوس بهتر است و البته اگزینوس به دلیل لیتوگرافی ۵ نانومتری با مصرف انرژی کمتری دیده می‌شود، ولی اسنپدراگون با لیتوگرافی ۶ نانومتری و مصرف انرژی بیش‌تر قابل مشاهده است.
رتبه انتوتو نماینده میان‌رده‌ای اسنپدراگون خیلی بیش‌تر از Exynos 1280 به نظر می‌رسد، به طوری که ۲۲ درصد امتیاز بیش‌تری نسبت به نماینده اگزینوس گرفته، که خیلی چشم‌گیر است و نمی‌شود از آن به راحتی گذشت؛ ولی با این همه در ادامه خواهیم دید که Exynos 1280 در چه مواردی بهتر ظاهر شده.
CPU نماینده اسنپدراگون در آزمون انتوتو بهتر است و جدا از CPU، GPU نیز با فاصله زیادی از نماینده اگزینوس گزینه بهتری به حساب می‌آید؛ حافظه نیز علی‌رغم توضیحاتی که دادیم، بهتر و سریع‌تر به نظر می‌رسد و همچنان Snapdragon 778G 5G در تمامی زمینه‌ها بیش‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد.
در عملکر چندهسته‌ای، Snapdragon 778G 5G با اختلاف بسیار زیادی بهتر است و با اینکه در عملکرد تک هسته‌ای نیز بهتر ظاهر شده، اما اختلاف چندانی با Exynos 1280 ندارد و می‌توان این ۲ چیپست را در زمینه عملکرد تک هسته‌ای تقریبا یکسان دانست.
بسیاری از تست‌های مربوط به Exynos 1280 انجام نشده‌اند و با این همه، ما با این اطلاعاتی که داریم ادامه بررسی را مطرح خواهیم کرد. Exynos 1280 می‌تواند وضوح بیش‌تری ارائه دهد، فرکانس پردازنده گرافیکی آن بیش‌تر است و یونیت‌های بیش‌تری در پردازنده گرافیکی دارد، ولی همانطور که گفتیم در تست‌ها، پردازنده گرافیکی Snapdragon 778G بهتر ظاهر شده.
تقابل پرچم‌داران اگزینوس و اسنپدراگون در S22 Ultra 5G
همانطور که گفتیم، پرچم‌داران سامسونگ در ۲ نسخه اگزینوس و اسنپدراگون عرضه می‌شوند و S22 Ultra 5G نیز میدان تقابلی دیگر برای این ۲ سری از پردازنده‌ها شده. پیش‌تر نیز اشاره کردیم، که تنها در آمریکای شمالی و کره جنوبی پردازنده‌های اسنپدراگون در دسترس هستند.
هر ۲ پردازنده را با لیتوگرافی ۴ نانومتری می‌بینیم و از آنجایی که تدبیر ویژه‌ای برای کاهش مصرف انرژی هیچ یک از چیپست‌های Snapdragon 8 Gen 1 و Exynos 2200 درنظر گرفته نشده، این چیپست‌ها مصرف انرژی یکسانی دارند.
همچنان نماینده اسنپدراگون هم در بررسی کلی عملکرد هسته‌ها و هم در عملکرد گیمینگ بهتر است و با این همه، مانند چیپست‌های میان‌رده‌ای بالا، نماینده اگزینوس با فرکانس پردازنده گرافیکی بیش‌تری آمده. البته Snapdragon 8 Gen 1 با اورکلاک بالاتری معرفی شده و بد نیست بدانید، که هر ۲ چیپست مورد بحث ما از یک نوع هسته استفاده می‌کنند.
در بررسی انتوتو، Snapdragon 8 Gen 1 با ۱۰ درصد عملکرد بهتر نسبت به Exynos 2200 دیده می‌شود؛ با این همه، مانند چیپست‌های میان‌رده‌ای بالا، نماینده اسنپدراگون در تمامی بررسی‌های انتوتو پیروز نیست و با اینکه در زمینه‌های CPU و GPU بهتر به نظر می‌رسد، اما در زمینه حافظه از Exynos 2200 با اختلاف کمی عقب مانده.
در تست‌های گیک بنچ نیز این اسنپدراگون است، که بهتر ظاهر شده. در عملکرد تک هسته‌ای با اختلاف ۵ درصد و در عملکرد چند هسته‌ای با اختلاف ۶ درصدی شاهد برتری اسنپدراگون هستیم و این در حالی است، که تست 3D Mark خبر از اختلاف بیش‌تری می‌دهد.
در تست 3D مارک، ما Snapdragon 8 Gen 1 را با ۱۸ درصد عملکرد بهتر می‌بینیم، اما در همین تست، شاهد ثبات بیش‌تری برای Exynos 2200 هستیم، که البته باعث نشده تا نماینده اسنپدراگون به طور کلی در این تست عقب بماند و همانطور که گفتیم با اختلاف فاحشی در اینجا هم اسنپدراگون بهتر ظاهر شده.
البته هر چند که به نظر می‌رسد، پردازنده جدید اسنپدراگون توانسته حتی به عنوان رقیبی برای پردازنده‌های اپل ظاهر شود، اما باز هم تفاوت شایان توجهی میان ۲ پردازنده حاضر برای S22 Ultra 5G دیده نمی‌شود و شما نباید انتظار اختلاف عملکرد فاحشی در ۲ نسخه این گوشی را داشته باشید.
از آنجایی که پردازنده‌ها تاثیر مستقیم بر روی دوربین دارند، اگر اختلاف جدی‌ای میان این ۲ پردازنده بود، باید اختلاف جدی‌ای هم میان کیفیت عکس‌برداری و فیلم‌برداری آنها نیز دیده می‌شد، در حالی که چنین چیزی قابل مشاهده نیست و تقریبا دوربین‌ها عملکرد یکسانی دارند.
البته باید این را نیز به شما بگوییم که سامسونگ دارد، کم کم به خواسته خود یعنی معرفی پردازنده‌هایی با قابلیت رقابت با چیپست‌های اسنپدراگون می‌رسد و می‌بینیم که هر بار با معرفی چیپست‌های پرچمدار خود، فاصله را با اسنپدراگون کمتر می‌کند؛ برای درک کاهش فاصله میان اگزینوس و اسنپدراگون تنها کافی است تا اختلاف چیپست‌های پیشین این ۲ شرکت را ببینید.