همه ما با شرکت اینتل آشنا هستیم و میدانیم که عمده فعالیت این شرکت در زمینه تولید پردازندهها است. این شرکت پر آوازه برای مدت زمان طولانی توانسته بود، در رقابت با رقبا خوش بدرخشد و در صدر جدول فروش پردازندههای دسکتاپ قرار بگیرد، ولی در یک بازه زمانی این جایگاه را از دست داد. دلایل مختلفی از جمله کاهش ندادن لیتوگرافی و عدم توجه به قیمت رقابتی این حادثه را رقم زدند. با این حال اینتل اخیرا با معرفی نسل جدید پردازندههای خود که به Alder Lake معروف است، علاقه خود را برای بازگشتن به صدر جدول کاملا نشان داده است.
پردازندههای آلدرلیک یا همان نسل ۱۲ اینتل، تغییرات اساسی داشتهاند. به عنوان مثال در این سری از پردازندهها اینتل از معماری هیبریدی و دلکندن با لیتوگرافی ۱0 نانومتری استفاده شده است. به نقل از مسولان اینتل باید گفت که قویترین و سریعترین پردازنده این نسل، پردازنده Core i9-12900K است که جهت امور گیمینگ طراحی شده. از این نکته هم غافل نمانیم که در طراحی این نسل سیستمعامل ویندوز ۱۱ زیاد مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه قصد داریم نگاهی دقیق به این نسل از پردازندهها داشته باشیم. پس لطفا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
محتوا
- 1 لیتوگرافی ۱۰ نانومتری پردازندههای نسل ۱۲ اینتل
- 2 معماری هیبریدی و هستههای P و E شرکت اینتل
- 3 چیپست جدید اینتل و مادربردهای پردازندههای سری ۱۲
- 4 پردازندههای نسل ۱۲ اینتل
- 5 پردازنده cpu i9-12900K
- 6 پردازنده cpu i9-12900KF
- 7 پردازنده cpu i7-12700K
- 8 پردازنده cpu i7-12700KF
- 9 پردازنده cpu i5-12600K
- 10 پردازنده cpu i5-12600KF
- 11 سری cpu ۱۲ اینتل و سری ۵۰۰۰ شرکت AMD
- 12 پردازندههای(cpu) نسل ۱۲ شرکت اینتل در عمل
- 13 سازگاری پردازندههای نسل ۱۲ اینتل با ویندوز ۱۱
لیتوگرافی ۱۰ نانومتری پردازندههای نسل ۱۲ اینتل
اگر حافظه شما به خوبی یاری کند، احتمالا به یاد میآورید که اینتل قصد داشت در نسل ۱۱ خود از لیتوگرافی ۱۴ نانومتری جدا شود و به سمت لیتوگرافی ۱۰ نانومتری برود، ولی به هر حال سلسله دلایلی، باعث شدند تا اینتل از این تصمیم خود منصرف شود و لیتوگرافی ۱۰ نانومتری را برای پردازندههای نسل ۱۲ درنظر بگیرد. استفاده از لیتوگرافی ۱۰ نانومتری برای پردازندههای نسل ۱۲ اینتل، خبر از پیشرفتهتر شدن این نسل و تغییر رفتار شرکت اینتل دارد. اینتل پس از گذشت ۶ سال و ۶ نسل، به این لیتوگرافی روی آورده و گامی به جلو برداشته که حقیقتا قابل تحسین است.
جهت اطلاع برای عزیزانی که با واژه لیتوگرافی آشنایی ندارند، باید گفت که منظور از لیتوگرافی پردازنده این است که اجزای یک پردازنده با چه فاصلهای در کنار هم چیده شوند و در چه حالتی نظم و آرایش بگیرند. بهعنوان مثال اگر لیتوگرافی یک پردازنده برابر با 12 نانومتر باشد، به این معنا است که اجزای سازنده آن 12 نانومتر از هم فاصله دارند. این میزان از فاصله بسیار کم و ناچیز است و قطعا با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیست. معمولاً هر قدر لیتوگرافی پردازندهای کمتر باشد بهتر است و برای این ادعا دلایلی وجود دارد. از مهمترین این دلایل میتوان به افزایش تعداد ترانزیستورها و کاهش تعداد خازنها اشاره کرد که نتیجه این امر افزایش کارایی و سرعت پردازنده خواهد بود.
معماری هیبریدی و هستههای P و E شرکت اینتل
همانطور که گفتیم، اینتل برای پردازندههای جدید خود به سراغ معماری هیبریدی رفته و به عبارتی، از پردازندههای کممصرف در کنار پردازندههای پرمصرف استفاده میکند. پردازندههای جدید اینتل، هستههای قدرتمند P و هستههای ضعیفتر و کممصرف E را در برمیگیرند تا بدین صورت، مصرف انرژی آنها کمتر و شارژ دهی باتری بیشتر شود. گفته میشود که هستههای پرمصرف نسل ۱۲ اینتل، نسبت به همتاهای خود در نسل ۱۱ این شرکت، ۱۹ درصد کارایی بیشتری دارند و بهتر هستند. هستههای E نیز برای کاهش مصرف انرژی پردازندههای اینتل آمدهاند و به انجام امور پسزمینهای مشغول میشوند تا همانطور که گفتیم، شارژ دهی باتری لپتاپها افزایش یابد. در زمینه حافظه کش یا پنهان پردازنده نیز به لطف همین هستههای جدید، نسل ۱۲ اینتل، بهتر شده. در این نسل، مجموعه هستههای P و E میتوانند به ۳۲ مگابایت حافظه کش L3 دسترسی پیدا کنند که این مقدار در نسل قبلی اینتل یعنی نسل ۱۱، ۱۶ مگابایت حافظه L3 بوده که پیشرفت خوب و حائز اهمیتی به شمار میرود.
هستههای پرمصرف جدید اینتل، فرکانسهای بالایی دارند و عملیات تکرشتهای را انجام میدهند. این هستههای جدید پرمصرف با استفاده از موتوری جدید، در زمینه امور AI نیز بهتر شده. موتور جدید این هستهها به کنترل ضرب ماتریکس مشغول میشود. اینتل جدا از تمامی این موارد به سراغ تغییرات پیشرفته در پردازندههای نسل جدید خود موسوم به آلدرلیک رفته. پردازندههای جدید اینتل از ۲۰ مسیر PCIe استفاده میکنند که ۱۶ عدد از آنها، PCIe 5.0 و ۴ عدد از آنها PCIe 4.0 هستند. پردازندههای نسل جدید این شرکت با پشتیبانی از حافظه DDR5 با سرعت MT/s ۴۸۰۰ و حافظه DDR4 با سرعت MT/s ۳۲۰۰ آمدهاند که ترکیب آنها مقدور نیست.
چیپست جدید اینتل و مادربردهای پردازندههای سری ۱۲
همانطور که میدانید، پردازندههای جدید با چیپهای جدید میآیند و سری ۱۲ اینتل یا همان آلدرلیک نیز همراه با چیپ جدید Z690 خواهند آمد که سوکت ناآشنای LGA1700 را دارد. این جیپهای جدید اینتل، علاوه بر سوکتی تازه، شامل استانداردهای جدید Wi-Fi 6E و USB 3.2 Gen 2×2 نیز میشوند. بهتر است بدانید که منظور از Wi-Fi 6E دستگاههای مبتنی بر Wi-Fi 6 هستند یعنی دستگاههایی که در باند ۶ گیگاهرتز کار میکنند و مانند دستگاههای قدیمی در پهنای باند 2.4 یا 5 گیگاهرتز فعال نیستند. وای فای ۶ از استاندارد 802.11ac سریعتر است و عملکرد بهتری دارد. ضمنا USB 3.2 Gen 2×2 نیز اشاره به یکی از انواع پورتهای type-C دارد که قادر است با سرعت بسیار بالایی اطلاعات را انتقال دهد.
سوکت جدید LGA1700 استفاده از مادربردهای سریهای پیشین اینتل را برای این پردازنده، ممنوع کرده و باید صبر کنیم تا یکی از شرکتهای نامی، آستین بالا بزند و مادربردهای جدید را به کاربران ارائه دهد. باید توجه داشته باشید که هنگام تهیه مادربرد برای این پردازنده، رمی که مادربرد از آن پشتیبانی میکند با رم تهیه شده توسط شما، همخوانی داشته باشد. در مورد خنککنندهها نیز به دلیل تغییر سوکت، بحث همان است که بود، خنککنندهها برای سری ۱۲ باید بازتولید شوند. سوکت جدید، LGA1700 دای کوچکتری نسبت به سریهای قبلی شرکت اینتل دارد و این در حالی است که IHS این سری بهمراتب ضخیمتر از سریهای پیشین اینتل است.
پردازندههای نسل ۱۲ اینتل
تا به امروز ۳ نسخه از پردازندههای نسل 12 اینتل معرفی شدهاند و هرکدام از آنها دارای ۲ مدل هستند و این یعنی کلا شاهد ۶ پردازنده هستیم. در ادامه مطلب این شش پردازنده را با هم بررسی خواهیم کرد، پس همچنان با ما باشید.
پردازنده cpu i9-12900K
به نقل از شرکت اینتل، این پردازنده بهترین پردازنده ممکن برای گیمرها محسوب میشود و از ۸ هسته پرمصرف و ۸ هسته کممصرف تشکیل یافته و ۲۴ رشته دارد. هستههای کممصرف با حداقل فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز و هستههای پرمصرف با فرکانس پایه ۳.۲ گیگاهرتزی فعالیت میکنند. شایان ذکر است که حداکثر فرکانس هستههای کممصرف ۳.۹ گیگاهرتز و هستههای پرمصرف ۵.۱ گیگاهرتز است. فرکانس بوست هم ۵.۲ گیگاهرتز است. پردازنده مورد بحث با پردازشگر گرافیکی مجتمع UHD 770 آمده و ۲۴ رشته پردازشی دارد. توان مصرفی پایه این پردازنده ۱۲۵ وات و توان نهایی آن، ۲۴۱ وات است. این پردازشگر با قیمت ۵۸۹ دلاری عرضه میشود.
پردازنده cpu i9-12900KF
این پردازنده، دقیقاً همان مشخصات پردازنده بالا را دارد و تنها تفاوت میان این دو نسخه، فقدان پردازشگر گرافیکی مجتمع در پردازنده i9-12900KF است که سبب کاهش قیمت آن به ۵۶۴ دلار شده.
پردازنده cpu i7-12700K
این پردازنده هم جزو پردازندهای ردهبالا به حساب میآید و از ۸ هسته پرمصرف و ۴ هسته کممصرف تشکیل شده، همچنین دارای ۲۰ رشته است. هستههای قدرتمند دارای فرکانس پایه ۳.۶ و هستههای کممصرف دارای فرکانس پایه ۲.۷ گیگاهرتز هستند. قابل ذکر است که حداکثر فرکانس هستههای کممصرف ۳.۸ گیگاهرتز و نهایت فرکانس هستههای قدرتمند ۴.۹ گیگاهرتز است. این پردازنده، سرعت بوست ۵.۰ گیگاهرتزی دارد و شامل ۲۵ مگابایت حافظه کش میشود. توان پایه این پردازنده، ۱۲۵ وات و نهایت توان آن نیز ۱۹۰ وات است. این پردازنده با پردازشگر گرافیکی مجتمع Intel UHD Graphics 750 و قیمت ۴۰۹ دلاری عرضه میشود.
پردازنده cpu i7-12700KF
این پردازنده نیز مانند پردازنده دوم این بخش است و با سیپییو بالایی هیچ تفاوتی ندارد و فقط اینکه شامل پردازنده گرافیکی مجتمع نمیشود. این پردازنده با قیمت ۳۸۴ دلار معرفی شده.
پردازنده cpu i5-12600K
و اما به سراغ آخرین نمونه پردازندهها یعنی i5-12600K میرویم که شامل ۶ هسته قدرتمند و ۴ هسته کممصرف است. هستههای کممصرف با فرکانس پایه ۲.۸ گیگاهرتزی آمدهاند، درحالیکه هستههای قدرتمند، حداقل فرکانس ۳.۷ گیگاهرتزی دارند. حداکثر فرکانس هستههای پرمصرف این پردازنده ۴.۹ گیگاهرتز است، ولی هستههای کممصرف آن، نهایت فرکانس ۳.۶ گیگاهرتزی دارند. این پردازنده با ۲۰ مگابایت حافظه کش آمده و پردازنده گرافیکی مجتمع Intel UHD Graphics 750 و ۱۶ رشته را شامل میشود. توان مصرفی پایه این پردازنده، ۱۲۵ وات و نهایت توان آن نیز ۱۵۰ وات است. i5-12600K با قیمت ۲۸۹ دلاری عرضه خواهد شد.
پردازنده cpu i5-12600KF
این نسخه نیز در تمامی زمینهها به پردازنده مادر خود یعنی، i5-12600K شباهت دارد و فقط پردازنده گرافیکی مجتمع آن را به همراه خود نمیآورد. i5-12600KF با قیمت ۲۶۴ دلار عرضه خواهد شد.
همانطور که متوجه شدید در اینجا با پردازندههای ردهبالایی سر و کار داریم که بر روی کاغذ، گزینههای خوبی به شمار میروند. فقط هستههای قدرتمند یا همان P در این پردازندهها از فناوری Hyperthreading استفاده میکنند و هستههای کممصرف از این فناوری بینصیب ماندهاند.
اینتل، ادعاهای جالبی در مورد این پردازندهها نسبت به سری ۱۱ کرده و میگوید که i9-12900K نسبت به همتای خود در نسل ۱۱ یعنی Core i9-11900K در زمینه مصرف انرژی بهبود یافته و در عملیات چند رشتهای، دقیقاً بهاندازه همان پردازنده نسل، ۱۱ یعنی Core i9-11900K مصرف انرژی دارد.
البته پیشرفت پردازندههای نسل ۱۲ در زمینه مصرف انرژی با استناد به همان اعداد و ارقام یادشده در بالا، قابل اثبات بود؛ چراکه ما میدانیم، همان پردازنده Core i9-11900K که متعلق به نسل ۱۱ است، توان نهایی ۲۵۰ واتی دارد، ولی i9-12900K با توان مصرفی ۲۴۱ واتی آمده.
از آنجایی که پردازندههای گرافیکی مجتمع در انجام امور گرافیکی آنچنان توانا نیستند و صرفا برای انجام کارهای ساده میتوان از آنها استفاده کرد، توصیه میشود جهت کاهش هزینه به جای نسخههای K هر پردازنده به سراغ نسخه KF بروید.
سری cpu ۱۲ اینتل و سری ۵۰۰۰ شرکت AMD
همه ما میدانیم که اینتل AMD رقابتی دیرینه و تنگاتنگ با هم دارند و حالا هر ۲ شرکت، بر سر سریهای جدیدی که به بازار ارائه دادهاند، رقابت میکنند. قبلتر هم اشاره کردیم که پردازندههای نسل آلدرلیک شرکت اینتل دارای لیتوگرافی ۱۰ نانومتری هستند، اما لازم است بدانید که پردازندههای سری ۵۰۰۰ AMD با لیتوگرافی ۷ نانومتری ساخته شدهاند. پردازندههای شرکت AMD در زمینه حافظه کش، نسبت به پردازندههای جدید اینتل، بهتر به نظر میرسند، زیرا تقریباً ۲ برابر پردازندههای شرکت اینتل، حافظه پنهان دارند. از طرفی دیگر، شرکت اینتل در زمینه حداکثر فرکانس و اورکلاک، خیلی بهتر از شرکت AMD ظاهر میشود و این یک نقطه مثبت برای پردازندههای اینتل است.
پردازندههای(cpu) نسل ۱۲ شرکت اینتل در عمل
در اینجا هم اینتل از پردازندههای خود دفاع کرده و گفته که پردازندههای نسل ۱۲ این شرکت نسبت به دیگر پردازندههای موجود، عملکرد بهتری دارند. البته این حرف، خیلی هم بیراه نیست و بنچمارکها این حرف اینتل را ثابت میکنند. به هر حال خود اینتل، بازی هیتمن را پیمانه سنجش قرار داده و با این بازی ثابت کرده که نسل ۱۲ نسبت به نسل ۱۱ پیشرفت داشته.
بنچمارک Cinebench R20 نیز بر برتری Core i9-12900K نسبت به پردازنده Ryzen 9 5950X را ثابت میکند و خود اینتل نیز با استفاده از ۷ بازی متفاوت برتری Core i9-12900K بر پردازنده Ryzen 9 5950X را هدف قرار داده و ادعا کرده که پردازنده این شرکت، ۸ الی ۳۰ درصد عملکرد بهتری دارد.
ادعاهای شرکت اینتل به بازیها محدود نمیشود و این شرکت گفته که با تست برنامههایی مانند Adobe Premiere برتری پردازندههای نسل ۱۲ خود را نسبت به پردازندههای نسل ۱۱ به چشم دیده. بنچمارک Ashes of the Singularity نیز پشت شرکت اینتل درآمده و با تست در کیفیت ۱۴۴۰ اثبات کرده که پردازندههای سری ۱۲ اینتل نسبت به رقبای خود از شرکت AMD بهتر هستند.
بنچمارک CPU-Z نیز قبل از معرفی پردازندههای نسل ۱۲ توسط خود شرکت اینتل، حرفهایی زده بود که دلالت بر پیشرفت چشمگیر پردازندههای این شرکت داشتند. به هر حال به نظر میرسد که برای آمار و ارقام دقیقتر باید کمی بیشتر صبر کنیم. البته در بنچمارک محبوب و معتبر گیک بنچ نیز اوضاع به نفع شرکت اینتل است و نماینده این شرکت توانسته در برابر پردازنده شرکت AMD خیلی بهتر ظاهر شود.
سازگاری پردازندههای نسل ۱۲ اینتل با ویندوز ۱۱
گفته میشود که شرکت اینتل با کمک مایکروسافت، برنامهای با نام Thread Director را توسعه داده که مخصوص سیستمهایی است که دارای ویندوز ۱۱ و پردازندههای سری ۱۲ شرکت اینتل هستند. سیستمعامل را میتوان به یک مترجم تشبیه کرد که سخنان ما را برای سختافزار ترجمه کرده و وظایفش را به اجزای سختافزار میفهماند. از آنجایی که پردازندههای نسل 12 ترکیبی از هستههای قدرتمند و ضعیف هستند، ممکن است سیستمعامل در تقسیم امور بین این هستهها دچار مشکل شود. به احتمال زیاد برنامه یاد شده یعنی Thread Director جهت غلبه بر این مشکل توسعه داده شده.
سخن پایانی
حقیقت امر این است که اخبار خوشی هم برای اینتل و هم برای کاربران در راه هستند و به احتمال زیاد، اینتل دوباره میتواند جای قبلی خود در بازار را به دست بیاورد و شرکت AMD را کنار بزند. تغییر رویه شرکت اینتل در زمینه معماری و لیتوگرافی، یکی از عملکردهای خوب این شرکت بودهاند که در این موفقیت بیحرف و حدیث اینتل نقش داشتهاند، اما این تغییر لیتوگرافی، معماری، چیپ و سوکت نیاز به تولید مادربردهای جدید دارد و باید حتماً توجه داشته باشید که مادربرد مورد نظر شما از چیپ Z690 استفاده کند و یا همچنین اسلات رم آن نیز با رم مورد نظر شما مطابق باشد؛ پس توجه داشته باشید که به هیچ وجه، قبل از بررسی این موارد، مادربرد رم را تهیه نکنید.