یکی از موارد بسیار مهم برای افرادی که به عنوانی گیمر محسوب می‌شوند کیفیت صدای خروجی است. اما جالب است بدانید که ممکن است این موضوع یعنی تشخیص محصولات صوتی و نحوه تاثیر آنها بر کیفیت صدای خارجی برای بسیاری از افراد گیج کننده باشد به صورتی که به یک مسئله‌ی مهم برای گیمرها تبدیل شده است. بسیاری افراد هستند که از روی قیمت هدفون‌ها،هدست‌ها یا اسپیکرهای گیمینگ رتبه بندی می‌کنند اما اگر به صورت فنی بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم اشتباه ترین ملاک برای انتخاب این محصولات قیمت آنها است. چنین ملاکی حتی می‌تواند باعث شود که شخص هزینه الکلی برای محصولی که با ویژگی‌های آن آشنایی ندارد، کند.
حتی می‌توان گفت که خرید اشتباه هدفون یا هدست باعث می‌شود که گیمر تجربه خوبی از انجام بازی یا گوش دادن به موسیقی و … نداشته باشد یا ذهنیت آن به طور کامل خراب شود. حال ما در این مقاله قصد داریم شما را با اصطلاحات مربوط به هدفون‌های گیمینگ و بلندگو ها آشنا کنیم تا بتوانید بهترین تجربه را داشته باشد به صورتی که با پرداخت هزینه‌ای درست بهترین محصول را در اختیار داشته باشید. با ما همراه باشید.
محتوا
- 1 اصطلاحات
- 2 تعاریف کاربردی
- 2.1 Airy
- 2.2 Analytical
- 2.3 Balance
- 2.4 Bloat
- 2.5 Congestion
- 2.6 Crisp
- 2.7 Dark/Darkness
- 2.8 Decay
- 2.9 Depth
- 2.10 Detail
- 2.11 Forward
- 2.12 Fun
- 2.13 Harsh
- 2.14 Highs
- 2.15 Imaging
- 2.16 Lush
- 2.17 Microphonics
- 2.18 Muddy
- 2.19 Natural
- 2.20 Openness
- 2.21 Punch
- 2.22 Sibilant
- 2.23 Signature
- 2.24 Soundstage
- 2.25 Timbre
- 2.26 Warm/Warmth
- 3 هرآنچه در رابطه با صدای فراگیر باید بدانید
- 4 سیستم صدای فراگیر در محصولات خانگی
- 5 عملکرد سیستم پخش صدای فراگیر در هدفون و هدست
- 6 تفاوت صدای فراگیر واقعی و مجازی
- 7 برندهای مختلف محصولات پخش صدای مجازی
- 8 صدای سه بعدی
اصطلاحات
در ابتدا لازم است که شما با برخی از پرکاربردترین اصطلاحات که مربوط به هدفون و هدست می‌شود آشنا شوید. در ادامه به شرح مختصری از مهم‌ترین و پرکاربردترین آنها پرداخته ایم.
Intra-aural
Intra-aural به اصطلاح برای هدفون‌های داخل گوش استفاده می شود که البته نام دیگر آن IN-EAR است به معنی هدفون‌هایی که در داخل گوش قرار می‌گیرند. پس می‌توان نتیجه گرفت که اندازه این هدفون‌ها کوچک است که امکان قرار گیری آن در داخل گوش وجود دارد. از لحاظ حمل و نقل باید گفت بسیار آسان می‌باشند زیرا به دلیل سایز تقریبا درهر کیف و جیبی جا می‌شوند. همچنین بسیاری از این هدف‌ها به دلیل داشتن نویزکنسلینگ (قطع کردن صداهای اضافه در فضای بیرون) از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. اما برخی افراد هستند که این نوع هدفون برایشان خوشایند نیست و قبل از خرید بهتر است برای یک بارهم که شده تجربه یک بار استفاده را داشته باشید.
Supra-aural
این نوع هدفون به صورت کامل بر روی لاله گوش قرار می‌گیرند و از لحاظ اندازه بزرگتر از هدفون‌های IN-EAR است. اما با توجه به تجربه برخی افراد به دلیل طریقه قرار گیری آن بر روی گوش می‌توان گفت که استفاده طولانی مدت منجر به اذیت شدن گوش می‌شود. اما قابل ذکر است که این مورد هم کاملا به تجربه هر شخص بستگی دارد یعنی قبل از خرید باید این مورد را در نظر بگیرد که میانگین مدت زمانی که می‌خواهد به صورت مداوم از آن استفاده کند.
Circum-aural
نوع دیگری از هدفون‌ها Circum-aural ها می‌باشند. نحوه قرارگیری این هدفون‌ها به صورتی است که به طور کامل بر روی فضای بیرونی گوش قرار می‌گیرد و این باعث می‌شود که فرد استفاده طولانی مدت از آن برایش خوشایندتر از موارد بالا باشد. همچنین قابل ذکر است که این نوع هدفون‌ها بهترین کیفیت را در مقایسه با سایر مدل‌ها دارد. اما نکته مهمی که در رابطه با این هدفون‌ها باید در نظر داشت این است که قابل حمل به راحتی نیستند و دلیل این موضوع هم اندازه بزرگ آنها می باشد.
Open Back
Open Back نوع دیگری از هدفون‌ها است که دارای لایه محافظ بیرونی می‌باشند و مانند سایر هدفون‌کاملا بسته نمی باشند و این موضوع باعث می‌شود که استفاده از آن ها برای متقاضیان بسیار راحت‌تر باشد. همچنین لازم است بدانید که این هدفون ها فاقد افزایش فشار داخلی هستند و این موضوع می‌تواند صدای محیطی بسیار واقعی‌تر به نظر برسد.
Driver
نوع دیگر هدفون‌ها DRIVER ها می‌باشند. از وظایف این هدفون‌ها می‌توان به تبدیل سیگنال‌های ورودی به امواج صدا اشاره نمود. هدفون‌های DRIVER با توجه به اندازه و نوعشان دارای کیفیت و قدرت صدای خروجی بین 8 تا 50 میلیمتر می‌باشند.
Impedance
Impedance به معنی مقاومت ظاهری، به میزان مقاومت الکتریکی هدفون‌ها به جریان ورودی توسط امپلیفایر است. واحد اندازه گیری این مقاومت اهم می‌باشد. جالب است بدانید که هدفون‌هایی که دارای مقاومت ظاهری کمتر از 25 اهم می باشند می‌توانند گزینه مناسبی برای استفاده در تلفن‌های هوشمند به حساب آیند. دلیل این موضوع هم نیاز کمتر آنها به انرژی الکتریکی است. لازم است بدانید که با بالا رفتن مقاومت ظاهری نیاز هدفون به انرژی الکتریکی بیشتر می‌شود.
Sound Pressure Level (SPL)
واحد اندازه گیری شدت صدای خروجی هدفون دسیبل است. Sound Pressure به معنای فشار صدا است که می‌تواند در اندازه گیری شدت صدای خروجی تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال ممکن است صدایی بین 95 تا 120 دسیبل موجب ناشنوایی فرد شود. شایان به ذکر است که اگر شدت صدای خروجی یک هدفون بیش از 130 دسیبل شود عواقب بسیار خطرناکی برای افراد به وجود می‌آورد.
Sensitivity
Sensitivity به معنی حساسیت هدفون‌های گیمینگ است. حال لازم است بدانیم که این حساسیت به معنی میزان انرژی ورودی به سیم یا مدار‌های دستگاه است. واحد اندازه گیری حساسیت هدفون‌ها میلی وات است. به عبارتی می‌توان گفت که حساسیت هدفون ها با را ارائه صداهای بلند رابطه مستقیم دارد یعنی هرچه انرژی ورودی بالاتر باشد، هدفون مناسب صداهای بلندتر خواهد بود و برای صداهای ضعیف کاربردی نمی‌باشند.
فرکانس شنیداری
فرکانس شنیداری همان میزان تاثیر صدای خروجی هدفون‌ها روی گوش‌های کاربر را اندازه گیری می‌کند. به عنوان مثال فرکانس شنیداری گوش انسان بین 20 تا 20.000 هرتز است. اما لازم به ذکر است که حسایت گوش هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و فرکانس شنیداری در هر شخص یکسان نمی‌باشد.
Bass
BASS یا همان بیس به صداهایی با فرکانس صوتی بین 16 الی 250 هرتز می‌باشند. نام دیگر صداهای بیس، زیر است. برخی صداهای به صورتی ذاتی در این بازه قرار دارند و بسیاری افراد هستند که به این صداها علاقه دارند مانند موسیقیدانان یا به عبارتی افرادی که از سازهای گیتار، ترامپت، ویولن، کلارینت و برخی پیانوها استفاده می‌کنند.این افراد باید از هدفون‌هایی در این محدوده صوتی استفاده کنند تا صداهای زیررا با کیفیت بهتری بشنوند. مانند هدفون‌های BEATS
Mid
به فرکانس‌های دامنه میانی که بین 256 هرتز و 2.000 هرتز هستند، Mid گفته می‌شود. نکته مهمی که در این رابطه باید بدانید این است که این صداها در بخش میانی فرکانس‌ها قرار دارند و به همین دلیل تقویت بیش از حد صداهای این محدوده کار درستی نمی‌باشد.
Treble
به فرکانس‌های بین 2.000 و 16.000 هرتز Treble گفته می‌شود. این محدوده در میان صداهای بالا جای دارد. برخی گیتارها و پیانوها هستند که این صدارا تولید می‌کنند و این نوع هدفون‌ها برای افرادی که از آنها استفاده می‌کنند مناسب است.
Soundstage
به توانایی هدفون‌های گیمینگ در پخش صدای واقعی محیط، Soundstage گفته می‌شود.
Harmonic Distortion
Harmonic Distortion همان تداخل هارمونیک است که زمانی اتفاق می‌افتد که هدفون‌ها وادار به پخش صداهای خارج از محدوده توانایی خود شوند که دراین صورت صداهای غیرمعمولی تولید می‌کنند. نوع محاسبه آن به صورت ضریب فرکانس پایه هدفون می‌باشد. به عنوان مثال اگر ما فرکانس پایه را 400 هرتز در نظر بگیریم، تداخل هارمونیک آن در صداهایی که در بازه 800 تا 1200 رخ می‌دهد.
تعاریف کاربردی
حال می‌خواهیم به برخی تعاریف ساره اما کاربردی بپردازیم.
Airy
Airy کلمه‌ای است که برای هدفون هایی که حالت پشت باز دارند و فشار داخلی کمی ایجاد می‌کنند کاربرد دارد. به همین خاطر است که استفاده طولانی مدت از آنها موجب آزار و اذیت شخص نمی‌شود. این کلمه اغلب در هدفون‌های open-back کاربرد دارد.
Analytical
این کلمه برای هدفون‌هایی استفاده می‌شود که جزئیات صدای موسیقی را در بالاترین سطح ممکن تفکیک می‌کنند.
Balance
Balance همان تنظیمات معمولی هدفون است که صداهای مختلف در فرکانس‌های بالا و پایین به صورت نرمال پخش می‌کند.
Bloat
Bloat یک نوع صدا است که در فرکانس‌های بم به گوش می‌رسد. شنیدن صدای بم به منظور غلط بودن تنظیم فرکانس است.
Congestion
به کیفیت صدای پایین و ترکیت شدن صداها با یکدیگر Congestion می‌گویند.
Crisp
به صدای واضح و صاف، Crisp می‌گویند.
Dark/Darkness
به بخشی از پخش صدا Dark یا Darkness می‌گویند که فرکانس‌های بالا برجسته نیستند.
Decay
به حالت محو شدن صدا یا نُت در حال پخش Decay گفته می‌شود.
Depth
به فاصله محل قرار گیری ساز از محل پخش صدا Depth می‌گویند.
Detail
به معنی میزان توجه به تولید صدا و نت‌ها به صورت مجزا و قابل تفکیک می‌باشد.
Forward
Forward همان خش بسیار سریع‌تر صداهای ضبط شده در زمان بسیار کوتاه و قرارگیری آنها در فاصله‌ای نزدیک‌تر از پخش صدا در حالت معمولی است.
Fun
همان صداهای پرانرژی است که بر روی بیس مانور می‌دهند.
Harsh
Harsh برای توصیف صداهای آزار دهنده در فرکانس بالا مورد استفاده واقع می‌شود.
Highs
Highs همان صداها با فرکانس بالا می‌باشد.
Imaging
Imaging به منظور ترتیب و نوبت درست پخش صدای یک آلت موسیقی می‌باشد.
Lush
به صدای قدرتمند و رسا که معمولا در فرکانس‌های بم قرار دارد گفته می‌شود.
Microphonics
به صدای آزار دهنده‌ای که به دلیل کشیده شدن و حرکات سیم هدفون شنیده می‌شود، Microphonics می‌گویند.
Muddy
به صداهای ناواضح و کدر Muddy می‌گویند.
Natural
به صداهای عادی که فاقد هرگونه افکت می‌باشند، Natural می‌گویند.
Openness
به معنی عمق صدای خروجی و تفکیک فاصله میان دستگاه‌های موسیقی است.
Punch
Punch به معنی پخش ناگهانی یک فرکانس صدای متفاوت، می‌باشد.
Sibilant
به صداهایی که اغلب در هنگام بیان حروف‌هایی مانند س، ش، ز، ژ، چ، ج ایجاد می شود Sibilant می‌گویند.
Signature
به منظور توصیف کننده نحوه عملکرد کلی صدای خروجی هدفون می‌باشد.
Soundstage
به توانایی هدفون در پخش صدای سه بعدی و ایجاد حس حضور در محیط واقعی ضبط صداها Soundstage
گفته می‌شود.
Timbre
Timbre همان هویت صدای دریافتی یا به عبارتی لحن مخصوص صدای یک نت است.
Warm/Warmth
به صداهای درگیر کننده بین محدوده فرکانس بم و دامنه میانی Warm یا Warmth می‌گویند.
هرآنچه در رابطه با صدای فراگیر باید بدانید
چند مورد که در خرید یا بررسی محصولات صوتی از اهمیت بالایی برخوردار هستند عبارتند از:
- صدای محیط یا Spatial Audio
- صدای چند کاناله
- 7.1
- سیستم سینمای خانگی
- صدای فراگیر
- صدای سه بعدی
ممکن است موارد بالا به مراتب به گوش شما خورده باشد اما عملکرد آن در دستگاه های صوتی را متوجه نشده باشید. برای بهتر متوجه شدن عملکرد آن ها لازم است که ابتدا یک تاریخچه از آنها بدانیم.
تکامل صدای فراگیر
تاریخچه پیدایش این سیستم برمی‌گردد به سال 1940 میلادی. از سیستم برای انتقال حس‌های مختلف به بیننده که در لحظات مختلف فیلم ایجاد می‌شود کاربرد دارد. کمپانی والت دیزنی یکی از کمپانی‌هایی است که برای آن سیستم صدای فراگیر بسیار کاربردی می‌باشد. برای انیمیشن Fantasia از یک سیستم پخش صدای چند کاناله جدید که Fantasound نام دارد استفاده شده است. این سیستم صدا شامل 54 بلندگوی مختلف می بود که تنها امکان استفاده از آن در دو سالن تئاتر میبود. اما لازم به ذکر است که برای نصب و نگهداری آن باید هزینه بالایی پرداخت می‌شد به همین خاطر مدت زمان استفاده آن بسیار کم بود به صورتی که قبل از معرفی سیستم صدای دالبی جمع شد.
سیستم صدای دالبی در سال 1976 شروع به کار کرد به صورتی که شما در تمامی سینماها می‌توانستید شاهد آن باشید. این سیستم پخش صدا به پشتیبانی پخش صدای چهار کاناله Dolby SR پرداخت. اما به مرور زمان جای خود را به به سیستم 6.1 و 7.1 کانال Dolby Digital Surround EX داد. در این دوره کمپانی‌های DTS و سونی هم سیستم فراگیر خود را به بازار ارائه دادند اما برند دالی پرچمدار این سیستم پخش صدا میبود. این کمپانی در سال 2012 بلندگوهای سقفی تولید کرد که مجهز به سیستم صدای فراگیر بود. با تولید این محصول باز کمپانی دالبی در زمینه رقابت با سایر کمپانی‌ها جلو زد.
سیستم صدای فراگیر در محصولات خانگی
در دهه 70 میلادی سیستم صدای فراگیر وارد بازار محصولات خانگی شد. این جهش با معرفی سیستم صدای سه کاناله Dolby Surround در سال 1982 آغاز شد. اما در سال 1987 یک کانال پخش صدای دیگر به نام Dolby Pro Logic جایگزین آن شد.
با گذشت زمان در سال 1995 سیستم‌های صدای خانگی‌هم دیجیتالی شد. این محصول دارای سیستم 5.1 کاناله Dolby Digital میبود و همینطور با گذشت سال‌ها سیستم‌های 6.1، 7.1 وارد بازار شد.
عملکرد سیستم پخش صدای فراگیر در هدفون و هدست
یک موضوع خیلی جالبی که وجود دارد این است که انسان‌ها می‌توانند بدون تکان دادن سر خود جهت پخش صدا را تشخیص دهند و این ویژگی در صورتی است که انسان ها تنها دو گوش دارند. سیستم تشخیص محل پخش صدای گوش انسان که با نام HRTF هم شناخته شده است به کمک تاثیری که امواج صوتی بیرونی بر روی شانه‌ها، سر و ماهیچه‌های گوش بیرونی می گذارد می‌توان محل ورود امواج صوتی را تشخیص داد. مغز شامل بخشی از سیستم شنوایی انسان می‌شود که می‌تواند تمامی معادلات مربوط به تاثیر صدا را در ابتدا تفکیک و سپس به ما نشان می‌دهد.
تفاوت صدای فراگیر واقعی و مجازی
جالب است بدانید که هدفون‌ها به کمک دو روش به ارائه عملکرد مشابه و تبدیل دقیق صدای ورودی می‌پردازند که در ادامه به شرح مختصری از آنها می‌پردازیم.
- سخت افزار: در روش سخت افزاری هدفون‌های گیمینگ از تعدادی اسپیکر داخلی در دو سمت برای شبیه سازی صدای فراگیر و ایجاد کانال‌های مختلف پخش صدا پشتیبانی می‌کنند که به این سیستم صدای فراگیر واقعی نیز می‌گویند.
- نرم افزار: در این روش به جای استفاده از چندین اسپیکر تنها از دو اسپیکر به منظور شبیه سازی صدا استفاده می‌کند. به این روش سیستم صدای فراگیر مجازی هم گفته می‌شود.
لازم است بدانید که سیستم‌های فراگیر واقعی دستگاهایی بزرگ و گران قیمت می‌باشند که روش کار چند کاناله سیستم‌های پخش صدای فراگیر خانگی را در مقیاس کوچکتر اجرا می‌کنند. اما سیستم‌های فراگیر مجازی خیلی پیچیده نمی‌باشند و تنها برروی پردازش اطلاعات مربوط به صدا تمرکز دارند.
جالب است بدانید که دلیل جایگزینی هدفون‌های صدای مجازی بر هدفون‌های صدای واقعی ارزان‌تر شدن چیپ‌های پردازش صدای فراگیر مجازی بوده است که همین موضوع موجب می‌شود نیاز به باتری برای پخش صدا کمتر شود.
برندهای مختلف محصولات پخش صدای مجازی
در ادامه به برخی از این برندها اشاره کرده ایم.
Dolby Atmos
یکی از بهترین سیستم‌های صدا فراگیر برای هدفون و هدست Dolby Atmos است. این محصول قابلیت سازگاری با رایانه‌های خانگی و کنسول‌های بازی و گوشی‌های هوشمند را نیز دارد. این سیستم می‌تواند صدای ورودی را دریافت و سپس به یک خروجی 360 درجه تبدیل کند. همچنین این محصول امکان پردازش صدها کانال مجزای صدا به هدفون را دارد به همین خاطر به آن بهترین سیستم صدای فراگیر مجازی می‌گویند.
DTS Headphone:X
از دیگر سیستم‌های باکیفیت پردازش صدای فراگیر Headphone:X است. دریافت فایل‌های صوتی چند کاناله و تبدیل آنها به سیستم صدای فراگیر هدفون یکی از قابلیت‌های مهم این محصول به حساب می‌آید. این سیستم نه تنها شبیه سازی انجام می‌دهد بلکه تجربه تماشای فیلم در سالن سینما به شما می‌دهد.
Creative Super X-Fi
این سیستم تحت یک الگوریتم خاص و پیچیده با استفاده از تکنیک‌های مخصوص ساخته شده است. Creative Super X-Fi این را دارد که به صورت جداگانه برای هرفرد محاسبات مربوط به انتقال صدا به گوش را انجام دهد. همچنین قابل ذکر است که از امپلیفایر‌های Super X-Fi می‌توان برای هدفون‌های دیگر نیزاستفاده کرد.
Windows Sonic
این سیستم صدا فراگیر به صورت پیش فرص بر روی تمام نسخه‌های ویندوز 10 نصب شده است و در قسمت Sound می‌توانید آن را فعال کنید.
Apple Spatial Audio
شرکت اپل سیستم پخش صدای Apple Spatial Audio برای استفاده در AirPod Pro و AirPod Max طراحی کرده است. این سیستم پخش صدا در IOS 14 وجود دارد.
Sony 360 Reality Audio/3D Audio
شرکت سونی هم سیستم پخش صدای فراگیر برای پخش موزیک ارائه داده است. این سیستم برروی تلفن‌های هوشمند قابل استفاده است اما باید توجه داشت که برای دریافت آن حتما باید یک نرم افزار برروی گوشی خود نصب کرد.
نکته مهمی که دانستن آن جالب است این می‌باشد که PlayStation 3D Audio تنها با هدفون پلی استیشن 5 سازگاری ندارد و با برخی هدفون‌های دیگرهم نیز سازگاری دارد.
Waves NX
یکی از پیچیده‌ترین سیستم‌های صدای فراگیر، سیستم پخش صدا Waves NX است که مخصوص هدست‌های واقعیت مجازی محسوب می‌شوند. امکان استفاده از این سیستم تنها در پیشرفته‌ترین مدل هدفون‌های سه بعدی وجود دارد.
صدای سه بعدی
صدای سه بعدی یک ویژگی است که سرعت استفاده آن در هدفون‌ها بسیار بالا است. استفاده از آن می‌تواند یک تجربه بسیار عالی کاربر رقم بزند. از مهم‌ترین مزایای این سیستم شبیه سازی دقیق تجربه شنیداری دنیای واقعی از طریق تفسیر اطلاعات مربوط به منابع صدا به عنوان منابع متحرک است. جالب است بدانید که صدا سه بعدی نیاز به 8 کانال دارد که یکی از آنها برروی سقف خانه قرار می‌گیرد.
این سیستم به این صورت است زاویه پخش صدا به گونه‌ای تنظیم می‌شود که کاربر بتواند به راحتی تغییرات محیطی سکانس مورد نظر را درک کند.