صنعت بازیهای ویدیویی و کامپیوتری آنقدرها مسن نیست که بخواهیم راجع به اولینها حرف زیادی بزنیم، چرا که ما دهه شصتی و هفتادیها پا به پای این صنعت پیشآمدهایم و تغییرات آن را به چشم دیدهایم. در سالهای اولیه حجم بازیها مشخصات دستگاهها شکل ظاهری کنسولها زیاد برای ما اهمیت نداشت. آنچه مهم بود سرگرمکنندگی بازیهای ویدیویی بود؛ اما امروزه معیارها عوض شده خریداران و استفادهکنندگان از کنسولها آنقدر حرفهای شدهاند که حتی نسبت به ظاهر کنسولها حساس هستند. صنعت گیم روزی یک سرگرمی بهحساب میآمد اما امروزه بیشتر یک شغل محسوب میشود و افراد زیادی هستند که از این طریق کسب درآمد میکنند. قطعا برای چنین افرادی ظاهر زیبای کنسول، دستههای آن و حتی کوچکترین جزئیات اهمیت دارد. ازاینرو در این مطلب بر آن شدیم که نگاهی زیباترین کنسولهای بازی از اوایل شروع صنعت گیم تاکنون داشته باشیم. اگر شما هم علاقهمند به این موضوع هستید حتماً تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
محتوا
- 1 ATARI 2600 (طراحیشده در سال ۱۹۷۷ میلادی)
- 2 COMMODORE SX-64 (طراحیشده در سال ۱۹۸۴ میلادی)
- 3 SEGA MARK III (طراحی شده در سال ۱۹۸۵ میلادی)
- 4 NINTENDO SUPER FAMICOM (طراحیشده در سال ۱۹۹۰ میلادی)
- 5 3PANASONIC DO (طراحیشده در سال ۱۹۹۳ میلادی)
- 6 NINTENDO GAME CUBE (طراحیشده در سال ۲۰۰۱ میلادی)
- 7 SONY PSX (طراحیشده در سال ۲۰۰۳ میلادی)
- 8 پلیاستیشن ۴ (طراحیشده در سال ۲۰۱۳ میلادی)
- 9 ایکس باکس سری ایکس
- 10 پلیاستیشن ۵
ATARI 2600 (طراحیشده در سال ۱۹۷۷ میلادی)
شاید برایتان ساده باشد که بگویید طراحی یک ظاهر زیبا برای کنسول کاری ندارد، اما باید به این مسئله واقف بود که طراحی کنسول، تابع چینش قطعات سختافزاری و داخلی کنسول است و نمیتوان بدون در نظر گرفتن این امر کاری انجام داد. شاید به همین خاطر است که اکثر کنسولهای تولید شده توسط شرکتهای مختلف شکلی مستطیلی دارند. چرا که این سادهترین حالت ممکن برای طراحی است.
ATARI 2600 هم که در سال ۱۹۷۷ میلادی طراحی شد، از این قاعده مستثنا نبود؛ اما مؤلفههایی وجود دارد که باعث میشود این کنسول را بهعنوان یکی از زیباترین کنسولهای تاریخ صنعت گیم معرفی کنیم. در نگاه نخست آنچه نظر ما را به خود جلب میکند، رنگ و متریال بدنه است. این کنسول برخلاف بسیاری از کنسولها بهصورت دو رنگ طراحیشده و در لبه آن از پنلهای چوبی استفاده شده است. این پنل های چوبی اصالت و حالت کلاسیک زیبایی به کنسول بخشیدهاند و شاید علت این نوع طراحی به سبک آن زمانبر میگردد؛ چرا که در آن زمان اکثر لوازم موجود در خانهها چوبی بودند و سازندگان قصد داشتند بین کنسول و دیزاین محیط خانه ارتباط خاصی برقرار کنند. دومین چیزی که در این کنسول نظر ما را به خود جلب میکند، قوسهای ظریف در محل اتصال کنارهها به هم است که توانسته شکل ظاهری را از آن حالت خشک و بیروح خارج کند. آخرین چیزی که شاید برای شما هم جالب باشد کنترلر یا همان دسته بازی است که طراحی شبیه گوشتکوب دارد. این مدل کنترلر از آن زمان تاکنون نماد بازیهای ویدیویی قرار گرفته است. این کنسول آتاری در زمان خود بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروش داشت از خاطرهانگیزترین بازیهای آن میتوان به بازیهای COMBAT و PACMAC اشاره کرد.
COMMODORE SX-64 (طراحیشده در سال ۱۹۸۴ میلادی)
COMMODORE SX-64 لقب نخستین سیستم قابل حمل رنگی را با خود یدک میکشد و طراحی آن نشان میدهد که طراحان این دستگاه چقدر دید هوشمندانه و پیشرفتهای نسبت به این سیستم داشتند. البته اولین نسخه این سیستم که COMMODORE 64 نام داشت، به این صورت نبود. نسخه اولیه یک کامپیوتر ساده بود که تمام سختافزار آن درون یک کیبورد تعبیهشده بود. اما نسخه SX پیشرفتی چشمگیر نسبت به نسخه اولیه داشت و برای آن یک مانیتور رنگی ۵ اینچ تعبیه شده بود. یک فلاپی درایو هم در کنار مانیتور قرار داشت. با اینکه این سیستم وزنی سنگین و معادل ۱۰ کیلوگرم داشت، اما نخستین سیستم قابل حمل نیز به شمار میآید. COMMODORE SX-64 در سال ۱۹۸۴ میلادی طراحی شده بود و در آن زمان با قیمتی معادل ۹۹۵ دلار به فروش میرسید.
SEGA MARK III (طراحی شده در سال ۱۹۸۵ میلادی)
احتمالاً شما هم با این نظر موافق هستید که دنیای انیمیشنهای ژاپنی نسبت به بقیه انیمیشنهای تولید شده در جهان کاملاً متفاوت است و فضای فانتزی خاصی دارد. چنین فضایی در بازیهای ساخته شده توسط شرکتهای ژاپنی نیز حاکم است. SEGA MARK III با اینکه یک کنسول بازی بوده و یک سختافزار است، از لحاظ طراحی ظاهری همان حال و هوای دستگاههایی را دارد که ممکن است در انیمههای قدیمی ژاپنی دیده باشید. البته این کنسول بهجز مردم ژاپن آنچنان برای مردم سایر نقاط جهان آشنا نیست؛ چرا که ابتدا بهصورت اختصاصی برای ژاپنیها طراحیشده بود، اما بعداً به بازار آسیا نیز راه یافت. بااینحال در تعداد بسیار کم عرضه شد. حتی گفته میشود که همین دستگاه مدتی به بازار غرب با نام SEGA MASTER SYSTEM ارائه شد، اما دستگاه نام برده شده به لحاظ ظاهری بازی SEGA MARK III تفاوتهایی داشت. در هر حال در روزهایی که این کنسول روانه بازار شد، ظاهری فضایی داشت و امکانات پیشرفته آن نوید انقلابهایی را در صنعت گیم میداد.
فضای کارتریج این دستگاه با ظرافت خاصی طراحیشده بود. جزئیات نرمافزاری همانند فونتهای جدید نیز قابل ستایش بود؛ اما دو مورد در این دستگاه وجود دارد که نظر ما را به خود جلب کرده است. مورد اول وجود دکمهای زرد رنگ بهنام pause بر روی کنسول است و مورد دوم که مهمتر و جذابتر است، قابلیت ارسال تصاویر بهصورت بیسیم به تلویزیون است. MARK III یک مبدل رادیویی داشت که بهصورت جداگانه به فروش میرسید. این مبدل رادیویی قادر بود تصاویر بازی را بهصورت بیسیم و از طریق سیگنال UHF بر روی صفحه تلویزیون به نمایش درآورد. با اینکه افراد زیادی در سراسر جهان وجود ندارند که این کنسول را به خاطر بیاورند، اما ظاهر فضایی و امکانات هیجانانگیز این کنسول آن را در تاریخ صنعت گیم ماندگار کرده است.
NINTENDO SUPER FAMICOM (طراحیشده در سال ۱۹۹۰ میلادی)
گاهی شباهتها باعث ماندگاری هستند و این مسئله را بهخوبی میتوان در کنسول بازی سوپر نینتندو حس کرد. اگر از طرفداران خودروهای کلاسیک باشید با دیدن تصویر اینِ کنسول به یاد یکی از خودروهای کلاسیک شرکت خودروسازی مزدا با نام ام ایکس فایو خواهید افتاد. نحوه بهکارگیری خطوط منحنی بر روی بدنه کنسول و همچنین دکمههای بهکاررفته روی آن که شبیه چراغهای خودرو ام ایکس فایو هستند، باعث به وجود آمدن این شباهت است. البته این نوع طراحی کنسول صرفاً در نسخه طراحیشده برای کشور ژاپن و نسخههای عرضهشده برای اروپا و استرالیا دیده میشود. ظاهر کنسول، گرافیک قدرتمندتر نسبت به نسخههای قبلی کنسولهای نینتندو و همچنین صدای بلند و واضحتر را میتوان از دلایل دیگر ماندگاری در حافظه گیمرها نام برد.
3PANASONIC DO (طراحیشده در سال ۱۹۹۳ میلادی)
آنچه باعث ماندگاری پاناسونیک 3DO در ذهنها شده، نحوه طراحی عجیب آن است. وقتی به این کنسول نگاه میکنید احتمالاً به یاد آثار باستانی و بناهای عظیم تاریخی میافتید که ستونهای بزرگ و حیرتانگیز دارند. در طراحی این کنسول خلاقیت آنچنان زیادی به کار گرفته نشده و تنها تلاش انجام شده برای داشتن ظاهر متفاوت، ایجاد انحنا در بخش چهارچوب کنسول به شکل ستونهای باستانی است. هیچ گونه تلاش خاصی در بخشهای دیگر یا رنگبندی بدنه و یا تلاش برای بهکارگیری متریال خاص وجود ندارد؛ اما شکل زمخت و بیشتر از آن موج رسانهای که در زمان ورود 3DO به بازار راه افتاد، باعث ماندگاری در ذهنها شد. البته هدف نهایی طراحان این کنسول، متفاوت از ماندگاری به سبب طراحی بود. شرکت پاناسونیک و شرکایش در این پروژه تلاش میکردند که کنسولی بر اساس دیسکهای نوری تولید کنند و بتوانند مجوز تولید بازی برای آن را کسب کنند. بههرحال هدف هر چه بود، شکل عجیب اما ساده این دستگاه باعث ماندگاری آن در ذهنها شد و توانست این کنسول را در لیست ما بگنجاند.
NINTENDO GAME CUBE (طراحیشده در سال ۲۰۰۱ میلادی)
قبل از اینکه شرکت نینتندو کنسول GAME CUBE را روانه بازار کند، تحقیقی در مورد چگونگی استفاده خانوادهها از کنسول بازی داشت. در طی این تحقیق کارشناسان نینتندو متوجه شدند که یک مشکل بزرگ خانوادهها در استفاده از کنسولها، ابعاد بزرگ آن است. این مورد باعث میشود که نتوان جای ثابتی برای کنسول در نظر گرفت. ازاینرو نینتندو تصمیم گرفت قدمی به سمت مینیمالسازی بردارد و نهایتاً کنسول GAME CUBE را که نسبت به بقیه کنسولها ابعاد کوچکتری داشت روانه بازار کند.
ابعاد کوچک این کنسول نهتنها جای ثابتی را برای آن در کنار تلویزیون خانهها باز کرد، بلکه قابلیت حمل آن را نیز بالا برد. بسیاری از افراد جهت سرگرمی این کنسول را به خانه دوستان خود میبردند و در جمع صمیمی خود سرگرم میشدند. ظاهر کوچک و منظم کنسول به کاربران اجازه میداد که با استفاده از دیسکهای ۳ اینچی، بازیهای مختلفی همانند MARIO KART را تجربه کنند. یکی از قابلیتهای ویژه این دستگاه، بازیهای آنلاینی بود که تعداد محدودی داشتند اما با استفاده از مودم مخصوص قابلدسترسی بودند. این امکان ویژه و نحوه طراحی مینیمال کنسول، همچنین دقت در جزئیات طراحی بدنه، GAME CUBE را در ذهن جهانیان ماندگار کرد.
SONY PSX (طراحیشده در سال ۲۰۰۳ میلادی)
انسانها همیشه دوست دارند که کارهای زیاد را در کمترین زمان ممکن و با استفاده از بهروزترین ابزار انجام دهند. بهعنوان مثال زمانی بود که دستگاه کپی، دستگاه پرینت و دستگاه اسکن از هم جدا بودند و هر کدام کار بخصوصی را انجام میدادند، اما با گذشت زمان دستگاههای سه کاره به بازار آمدند و شما میتوانستید فقط با خرید یک دستگاه هم کپی بگیرید، هم پرینت و هم مدارک خود را اسکن کرده و به صورت فایل ذخیره کنید. در دنیای کنسولها نیز مدتی چنین اتفاقی افتاد. بعضی از کمپانیها سعی کردند که دستگاههای سیدی پلیر یا دیویدی پلیر را با کنسولها ادغام کند.
در آن زمان معمولاً کنسولهای بازی وسیلهای مخصوص کودکان بود و پلیر ها وسیلهای برای بزرگسالان بهحساب میآمد. ازاینرو ادغام این دو دستگاه در بعد شکل ظاهری میتوانست مشکلساز شود. اکثر این دستگاهها در شکل پلیرها طراحی میشدند و دیگر از ظرافت کنسولها خبری نبود. همین موضوع در دستگاه PSX شرکت سونی نیز به چشم میخورد. البته طراحی PSC شامل جزئیات زیادی بود و در عین زمختی ظاهری دوستداشتنی داشت. متأسفانه این دستگاه به علت قیمت بالایی که داشت، در خارج از ژاپن با استقبال عموم همراه نشد و به همین خاطر خط تولید آن بیش از دو سال نتوانست فعالیت کند.
پلیاستیشن ۴ (طراحیشده در سال ۲۰۱۳ میلادی)
از زمانی که گرافیک بازیها اهمیت زیادی پیدا کرد و بازیهای اختصاصی برای کنسولهای مختلف به بازار آمدند، مولفه زیبایی کنسولها در ذهن خریداران کمرنگتر شد؛ اما نمیتوان گفت که بهطور کامل از بین رفت. پلیاستیشن ۴ یکی از کنسولهایی بود که شرکت سونی توانست با جزئیترین تغییرات ممکن، زیبایی خاصی را در ظاهر آن ایجاد کند.
پلیاستیشن ۴ در ظاهر از دو بخش تشکیل شده است. در بخش بالایی قسمتی کوچک دارای رنگ سیاه براق است و بخش بزرگتر با رنگ مات پوشانده شده. بین بخش بالایی و پایینی فاصلهای کوچک قرار دارد که با استفاده از یک خط نور تزیینشده و زیبایی کنسول را دوچندان افزایش داده است. پلیاستیشن ۴ یک کنسول مکعبی شکل است، اما به خاطر زاویهای که در بخش ارتفاع کنسول گرفته جذابیت آن شدیداً افزایش یافته. این نوع طراحی نشان میدهد که کوچکترین تغییرات هم میتوانند چشمنوازترین محصولات را به وجود آورند. کافی است طراح محصول، هوشمندانه عمل کند.
ایکس باکس سری ایکس
زمانی که برای اولین بار چشممان به جمال ایکس باکس سری ایکس روشن شد کمی متعجب شدیم. طراحی این کنسول بهقدری ساده و مکعبی شکل بود که شاید برای بسیاری از افراد دور از انتظار باشد. افراد زیادی در ابتدا این نوع طراحی را شبیه به یخچال دانستند و با انتشار این دیدگاه شاهد شوخیهای بسیاری در فضای مجازی بودیم؛ اما انگار خود مایکروسافت بیش از همه این شوخی به مذاقش خوش آمده بود؛ چرا که نهتنها نسبت به طرح آن هیچ مقاومتی نشان نداد، بلکه با این دیدگاه یک موج تبلیغاتی راه انداخت و کاری کرد که این نوع طراحی در نظر بسیاری زیبا جلوه کند. البته از حق نگذریم همینطور هم هست. همیشه زیبایی با سادگی بیشتر عجین بوده تا طرحهای پر زرق و برق و عجیب و غریب. شاید دراینباره تنها PSX بود که شانس نیاورد و سریع از دور خارج شد. طرح مکعبی ساده همراه با نورپردازی سبز رنگ و سقف توری شکل دستگاه که به جهت خنک کردن کنسول بدین گونه تعبیهشده است، تاکنون توانسته از بسیاری از طرفداران ایکس باکس دلبری کند. به همین خاطر هم در لیست زیباترین کنسولهای تاریخ میتوان آن را قرار داد.
پلیاستیشن ۵
قبل از اینکه پلیاستیشن ۵ وارد بازار جهانی شود، گمانهزنیهای زیادی راجع به شکل ظاهری این کنسول میشد. حتی برخی افراد تصاویر احتمالی از آن منتشر میکردند که نشان میداد این کنسول قرار است شبیه به یک سفینه فضایی باشد. پس از اینکه انتظارها به پایان رسید و پلیاستیشن 5 روانه بازار شد، همگان از زیبایی این کنسول بهشدت حیرتزده شدند. سونی در رابطه با این کنسول هنجارشکنیهای جالبی انجام داده بود. اولاً کنسول سونی دیگر یک رنگ آن هم با رنگ سیاه نبود. رنگ قسمت غالب بدنه که روکش دو طرف کنسول است، سفید رنگ بوده و قسمت میانی سیاه رنگی است.
روکشهای هر دو طرف کنسول با ظرافت تمام بهصورت مواج تولید شدهاند. این حالت موجی مانع از آن نمیشود که شما نتوانید کنسول را بهصورت خوابیده قرار دهید؛ اما زیبایی آن در حالت ایستاده بیشتر به چشم میخورد، خصوصاً در نسخه دیجیتال که طراحی بهصورت کاملاً قرینه است. در نسخه دیسک خور به جهت قرار گرفتن پلیر در سمت راست بدنه، قرینگی کنسول بههمخورده و کمی از زیبایی ظاهری کاسته شده. همین سبک طراحی در کنترلرهای کنسول نیز دیده میشود.
درست است که زیباییشناسی یک مسئله سلیقهای است، اما بهطور کلی اگر چیزی به لحاظ ظاهری بیشتر مورد استقبال قرار گیرد یا تمجید زیادی از آن شود و در سلیقه عموم مردم باشد گفته میشود که زیبایی کافی برخوردار است. این مورد در بررسی زیباترین کنسولهای تولید شده تا به امروز نیز صادق است و ممکن است کنسولی وجود داشته باشد که ازلحاظ ظاهری مورد پسند شما نبوده ولی در این لیست آمده است و یا برعکس. این لیست بر اساس سلیقه عمومی و نظر کارشناسان تنظیم شده؛ بااینحال اگر کنسولی وجود دارد که به لحاظ ظاهری مورد پسند شما است و در بین موارد ذکر شده نیامده، لطفاً در بخش نظرات به آن اشاره کنید.